طبقه بندی دارویی: گلوکوکورتیکوئید
هیدروکوتیزین یا کورتزول یک گوکوکورتیکوئید (کورتیکواستروئید)است که از آن معمولا بعنوان Stress Hormone نیز یاد می‌شود هیدروکورتیزون سدیم سوکسینات در آب بسیار محلول می‌باشد و لذاتزریق وریدی دوزهای زیاد هیدروکورتیزون در حجم کم را امکان پذیر می‌کند و به ویژه در مواردی که نیاز به غلظت بالای آن در خون باشد و مصرف خوراکی مقدور نباشد و برای تزریق عضلانی يا وریدی دارو دلیل منطقی وجود داشته باشد سودمند است. در موارد مختلف از هیدروکورتیزون تزریقی می توان استفاده نمود:
- در شرایط آلرژیک از جمله آسم شدید.درماتیت آتوپیک. درماتیت تماسی،واکنش های آلرژیک شدیددارویی، رینیت آلرژی فصلی و مزمن، بیماری سرم و واکنش های ناشی از انتفال خون یا مایعات دیگر.
- در بیماریهای پوستی مثل درماتیت هرپتی فرم تاولی، آریترو درمای اکسفولیاتو،مایکوزفونگوئید، پمفیگوس, اریتم مولتی فرم شدید(سندرم استیونس جانسون).
- دراختلات آندوکرینی مثل نارسایی اولیه و ثانویه قشر غدد فوق کلیوی (هیدروکورتیزون داروی انتخابی است ولی آنالوگ‌های سنتتیک همراه با مینرالوکورتیکوئیدها نیز می‌توانند مصرف شوند)، هیپرپلازی مادر زادی آدرنال، هیپرکالسمی در ارتباط با سرطان و تیروئیدیت غیر چرکی.
- در بیماریهای گوارشی مثل آنتریت ناحیه ای و کولیت اولسراتیو.
- در اختلالات خونی مشل آنمی‌همولیتیک خود ایمنی، آنمی‌هیپوپلاسستیک مادرزادی (آنمی‌دیاموند- بلک‌فن) پورپورای
ترومبوسیتوپنیک با علت نامعلوم در بزرگسالان (فقط داخل وریدی) آپلازی اریتروسیتی و مواردی از ترومبوسیتوپنی ثانویه.
- در بیماریهای بدخیم مثل لوکمیا و لنفوما بعنوان درمان تسکین دهنده.
- در بیماری های مربوط به سیستم عصبی مرکزی مثل مالتیپل اسکلروز حاد. ادم مغزی همراه با تومور مغزی یا تومور متاستاتیک مغزی و باز کردن جمجمه (کرانیوتومی).
- در بیماریهای چشمی مثل بیماری های التهایی چشم که به کورتیکواستروئیدهای موضعی پاسخ نداده باشد وUVEITISE .
- در بیماریهای کلیوی برای کم کردن پروتئینوری در سندرم نفروتیک با علت نامعلوم یا مربوط به لوپوس اریتماتوز.
-
در بیماریای تنفسی مثل توبرکلوزیس ریوی منتشر همراه داروهای ضد سل،نومونیاز ائوزینوفیلیک با علت نامعلوم و سارکوئیدوزیس سیمپتوماتیک.
-
در بیماریهای روماتیسمی, به عنوان درمان همراه برای کوتاه مدت. درآرتریت نقرسی حاد، روماتیسم قلبی حاد، اسپوندیلیت آنکیلوز دهنده. آرتریت پسوریاتیک و آرتریت روماتوئید. این دارو با مهار تولید پروستاگلاندینها و لوکوترین‌ها و کاهش مهاجرت اریتروسیت‌های پلیمورفونوکلئر واز بین بردن افزایش نفوذپذیری مویرگ ها ایجاد اثر ضد التهابی قوی می‌کند .
این دارو به آسانی از جفت عبور می‌کند و نشان داده شده که کورتیکواستروئیدها با دوزهای معادل دوز انساني در موش‌های سوری، موش های صحرایی و خرگوشها تراتوژن هستند و مطالعات روی این حیوانات نشان داده که میزان وقوع شکاف کام در نوزادان افزایش می یابد. با توجه به اینکه مطالعات کافی و کنترل شده در خانم های حامله وجود ندارد. لذا این دارو در خانم های حامله باید فقط در
صورتیکه سودمندی دارو بیشتر از خطر روی جنین باشد استفاده شود.این دارو در Pregnancy Category C قرار دارد نوزادی که از مادر تحت درمان با کورتیکواستروئید متولد می‌شودباید با دقت از لحاظ نشائه های هیپوآدرنالیسم بررسی شود.
کورتیکواستروئیدها از شیر مادر دفع شده و می‌توانند رشد بچه شیر خوار را تحت تأثیر قرار دهند. تصمیم برای ادامه شیردهی یا قطع مصرف دارو بستگی به اهمیت دارو برای مادر دارد.